NỔ VỎ XE DO MẶT ĐƯỜNG NÓNG: NGUYÊN NHÂN & KHUYẾN CÁO AN TOÀN
Mục lục nội dung:
Chỉ trong 4 ngày (từ 1- 4/4) trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn đã ghi nhận 12 trường hợp ô tô nổ vỏ. Theo đánh giá của Đội Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 5, Cục CSGT (Bộ Công an) nguyên nhân do thời tiết tại khu vực tỉnh Quảng Trị nắng nóng gay gắt. Nhiệt độ mặt đường có thời điểm lên tới 63 độ C (ghi nhận vào trưa ngày 1/4).
Nhiều người lo lắng khi di chuyển trên các tuyến đường mà có nền nhiệt độ cao thì phải xử lý ra sao.
Chỉ trong 4 ngày (từ 1- 4/4) trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn đã ghi nhận 12 trường hợp ô tô nổ vỏ
1. Nhiều nguyên nhân nổ vỏ xe
Nhóm giảng viên nghiên cứu về động cơ ô tô từ Đại học Công nghệ Sydney (Úc) cho biết nhiệt độ mặt đường có liên quan mật thiết với hoạt động của vỏ xe ô tô.
Thông thường, vỏ ấm hơn cho độ bám mặt đường tốt hơn, tuy nhiên nhiệt độ quá cao dễ làm vỏ hư hỏng, tăng độ mòn.
Theo nhóm nghiên cứu, nhiệt độ lý tưởng cho vỏ xe hoạt động là từ 20-30 độ C. Đó là "lý tưởng", còn khoảng nhiệt độ vỏ có thể hoạt động trên thực tế khá rộng, từ âm độ đến hơn 100 độ C.
Điều này có nghĩa nếu chỉ với lý do duy nhất là nhiệt độ mặt đường rất khó làm vỏ xe nổ. Bằng chứng là một số đoạn đường băng qua sa mạc tại Úc có mức nhiệt độ mặt đường quanh mức 50-70 độ C nhưng vẫn an toàn cho vỏ.
Ngoài nhiệt độ bên ngoài, còn thêm nhiều nguyên nhân khác. Chẳng hạn, xe chạy ở tốc độ cao hơn sẽ tạo ra nhiều nhiệt hơn. Tải trọng nặng cũng sẽ làm tăng áp suất và nhiệt độ của vỏ. Đường sá gồ ghề, không bằng phẳng cũng có thể tạo ra nhiều nhiệt hơn do ma sát tăng, theo Zac Morris - chuyên gia về động cơ ô tô tại Mỹ.
Chất lượng vỏ cũng có ảnh hưởng đáng kể. Cơ quan an toàn giao thông Mỹ lập ra một Hệ thống phân hạng chất lượng vỏ đồng nhất (UTQG), phân vỏ ra thành một số loại. Vỏ loại A có khả năng tản nhiệt hiệu quả khi xe di chuyển ở tốc độ lớn hơn 185km/h, loại B từ 160-185km/h, loại C từ 136-160km/h.
Vỏ General và Arroyo do EuroTyre nhập khẩu và phân phối có chỉ số Temparature (nhiệt độ) là A, có khả năng chịu nhiệt và khả năng tư làm mát tốt, phù hợp khi chạy xe trong thời tiết nắng nóng
Dù vậy, mặc cho có rất nhiều yếu tố kể trên, Zac Morris cho rằng khi nhiệt độ vỏ vượt quá 90 độ C là tài xế buộc phải cẩn trọng và cân nhắc khi lái xe, bởi trên mức này, nguy cơ hư hỏng sẽ tăng lên đáng kể.
Để hiểu rõ hơn, các bạn có thể tham khảo bài viết của EuroTyre về ảnh hưởng của nhiệt độ đối với áp suất vỏ
2. Khuyến cáo
2.1 Các nước trên thế giới
Tại Dubai (Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất - UAE), nơi nhiệt độ ngoài trời vào mùa hè luôn ở mức cao, Cơ quan Giao thông và Đường bộ (RTA) khuyến cáo khi nhiệt độ ngoài trời 50 độ C, các tài xế buộc phải kiểm tra vỏ xe để đảm bảo đạt những tiêu chuẩn của cơ quan quản lý.
Cụ thể, các xe dùng vỏ đã quá 5 năm kể từ ngày sản xuất sẽ không được phép lưu thông trên đường. Vỏ xe phải được thay thế nếu có các dấu hiệu mòn hoặc có vết nứt hoặc vết cắt ở thành bên, các dải gai vỏ bị hỏng và nếu độ sâu gai vỏ còn lại dưới 1,6mm ở bất kỳ phần nào của gai vỏ.
Ở Dubai, lái xe ô tô dùng vỏ không phù hợp có thể bị phạt 500Dh (khoảng 4 triệu đồng), bị 4 điểm bằng lái và có thể bị tạm giữ xe một tuần. Theo thống kê, khoảng 5% nạn nhân tử vong vì tai nạn giao thông ở UAE là do tai nạn liên quan đến vỏ xe.
Trong khi đó, Hiệp hội Quản lý giao thông Úc khuyến cáo tài xế nên có thiết bị đo chỉ số áp suất vỏ xe (PSI) tự động. Lái xe vào những ngày nắng nóng, chỉ số PSI có thể tăng tạm thời. Khi PSI tăng quá cao, vỏ có thể nổ.
Công thức tính thường được khuyến cáo là khi nhiệt độ vỏ tăng thêm 10 độ C, vỏ xe sẽ có thể sẽ tăng áp suất từ 1-2 PSI. Trong khi đó, PSI được khuyến nghị nằm trong khoảng 30-35 PSI. Khi máy đo cho chỉ số PSI quá chênh lệch mức trên, tài xế được khuyến cáo nên dừng xe.
Chủ xe nên trang bị thiết bị đo áp suất vỏ
2.2 Ở Việt Nam
Có ý kiến cho rằng việc nhiều tài xế, chủ xe bơm vỏ quá căng, vượt quá áp suất vỏ quy định, khi di chuyển dưới thời tiết nắng nóng khiến vỏ xe phải chịu lực áp suất cao, vỏ vỏ nhanh nứt và phát nổ.
Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cho biết đó là suy nghĩ sai lầm của nhiều chủ xe.
“Vỏ xe mềm dễ gây nóng và nổ, còn vỏ xe căng thì không ảnh hưởng đến vấn đề này. Vỏ xe mềm thì nhiệt độ bên trong bánh xe tăng nhanh và cao hơn, quan trọng là sử dụng bánh xe rẻ tiền, cao su thiên nhiên”- chuyên gia cho hay.
Chuyên gia Minh Đồng đưa ví dụ, vỏ xe theo khuyến cáo của nhà sản xuất là bơm 3kg thì chủ xe có thể bơm 4kg đến 5kg cũng không bị nổ. Trừ khi chủ xe bơm khí gấp đôi theo định lượng của nhà sản xuất mới dễ gây nổ.
“Hơn nữa một số chủ xe sử dụng vỏ bị mòn nên đã tận dụng đắp cao su thiên nhiên vào để có gai, không bị phạt nên dễ gây nổ”- chuyên gia nói thêm.
Để chuẩn bị cho chuyến đi đường dài một cách an toàn, chuyên gia Nguyễn Minh Đồng khuyến cáo các chủ xe cần bảo dưỡng các bộ phận trên xe trước chuyến đi, đặc biệt là vỏ xe.
Theo khuyến cáo, vỏ xe sử dụng khoảng 40.000 - 50.000 km, nếu phát hiện vỏ bị rạn nứt có thể thay thế để đảm bảo an toàn. Đặc biệt nên chọn các loại vỏ uy tín, sử dụng cao su nhân tạo tốt hơn là cao su thiên nhiên.
Bên cạnh đó, chủ xe có thể trang bị cho mình máy đo áp suất vỏ để khi vỏ xe quá non sẽ cảnh báo cho chủ xe bơm hơi khi cần thiết.
Đặc biệt, nguyên nhân thường gặp nhất với xe bị nổ vỏ là gặp các vật sắc nhọn như: đinh, đá, miếng kim loại…đâm vào. Việc này có thể chỉ khiến vỏ xe bị thủng nhưng cũng có thể dẫn tới nổ vỏ, đặc biệt là khi xe đang chạy tốc độ cao.
Ngoài ra, một khuyến cáo khác mà chuyên gia đưa ra là các chủ xe không nên chở hàng quá tải. Khi chở hàng hoặc người quá trọng lượng sẽ gây áp lực di chuyển cho chiếc xe.